آسیب شناسی آموزش موسیقی در ایران

بخش اول

آموزش در موسیقی ایرانی به یکی از جدی ترین معضلات کنونی در این تبدیل شده است، نداشتن نظارت جدی بر روند آموزش باعث شده است تا عده ای ابن الوقت، با سوء استفاده از اعتماد علاقه مندان،از مربیانی که صلاحیت تدریس را ندارند استفاده کرده و صرفا به فکرمال اندوزی بیشتر باشند.بی شک آینده هنری هنرجویان برای چنین آموزشگاهها و معلمانی از درجه اهمیت کمتری برخوردار است و بایسته است که هنرجویان دقت بسیاری در انتخاب معلمان خویش داشته باشند. بارها مشاهده شده است که آموزشگاههای موسیقی علی الخصوص در شهرستانهای کوچک، از افرادی برای آموزش استفاده کرده اند که سن آنها کمتر از بیست سال است، در حالیکه از ویژگی های یک استاد با دانش و خوب موسیقی داشتن سابقه تدریس بالا در کنار پیشینه هنری اش است. بی دقتی در انتخاب مربی موسیقی جدای از آنکه باعث عدم تربیت صحیح هنری هنرجویان میشود، حواشی دیگری را نیز با خود به همراه دارد. خود استاد پنداری هنرآموز موسیقی، نداشتن تجربه کافی در شیوه برخورد با هنرجو، عدم آشنایی با روشهای تدریس و بروز برخوردهایی در مواجهه با جنس مخالف که باعث سلب اعتماد خانواده ها و زیر سئوال بردن وجهه موسیقی میشود میتواند از مهمترین آفات تدریس افرادی باشد که صلاحیت آموزش هنر را ندارند.

در این بین متولیان دولتی و دستگاههای ذیربط میتوانند با ملزم کردن آموزشگاههای موسیقی به استفاده از مربیانی که دارای کارت صلاحیت تدریس بوده و در کنار آن از شخصیت اجتماعی مناسب و اخلاق حسنه برخوردارند اجازه تدریس افرادی را که خود میبایست سالیان دراز را به یادگیری موسیقی اهتمام ورزند سلب نمایند. در سالهای گذشته دارا بودن کارت صلاحیت تدریس یکی از شروط آموزش موسیقی در آموزشگاهها بود، اما با گذشت زمان و بالا رفتن تعداد فعالان موسیقی، آموزشگاهها نیز برای سود مالی بیشتر به بهره گیری از افردای روی آوردند که حاضر بودند سهم بیشتری از مبلغ دریافت شده برای آموزش را به آموزشگاهها بپردازند. همین امر باعث شد تا مراکز آموزش موسیقی بدون توجه داشتن به کارت صلاحیت تدریس مربیان موسیقی، معلمانی را به کار گیرند که خود در مرحله تلمذ هنر هستند.

در سالیان گذشته شیوه آموزش موسیقی به گونه ای بود که هنرمندانی که مدت طولانی در این عرصه فعالیت کرده و شاگردی بزرگان موسیقی را کرده بودند با کسب اجازه از اساتید خود به آموزش این هنر و کسب در آمد مالی از این راه مشغول میشدند. اما پس از گذشت سالها و تغییر معنای درونی واژه ها روابط استاد و شاگرد نیز دچار دگرگونی شد و هنرجویان، پای در کفش بزرگان هنر کرده و غوره نشده مویز شده اند. در این میان خانواده ها نقش بسزایی در انتخاب مربیان برای تربیت آینده هنری کودکان خود دارند، آنها امیدوارند در قبال صرف هزینه های بسیار برای آموزش ( از خرید ساز تا هزینه های آموزش)، فرزندانشان را بدل به هنرمندان موفقی سازند. اما باید این نکته را توجه داشت که انتخاب نادرست معلم موسیقی در مراحل اولیه آموزش، میتواند هنرجو را از ادامه مسیر یادگیری هنری اش دلزده و منصرف نمود و در بهترین حالت، هنرجو، شیوه ای غلط از هنر را آموخته و امکان ترک این عادت در آینده ناممکن باشد.